Φιλοσοφία της δημιουργίας των συνεταιρισμών είναι «η ισχύς εν τη ενώσει». Δηλαδή να αποκτήσει μια ομάδα παραγωγών τα πλεονεκτήματα μιας μεγάλης δύναμης. Η βασική αυτή αρχή έχει παραμείνει ίδια και αναλλοίωτη στο πέρασμα του χρόνου. Θα πρέπει λοιπόν όλοι οι παραγωγοί να αλλάξουν νοοτροπία και να κατανοήσουν την αναγκαιότητα και την ωφελιμότητα της συνεργασίας, να εφαρμόσουν τις αξίες και τις αρχές του συνεταιριστικού θεσμού, να αποπέμψουν τον κομματισμό και τις πελατειακές σχέσεις από τους συνεταιρισμούς και να ενδιαφερθούν περισσότερο για την παραγωγική τους διαδικασία με στόχο της μεγαλύτερη οικονομική πρόοδο.
Ίδρυση Αγροτικών Επιχειρήσεων και Συνεταιρισμών
Ορισμός
Ως Αγροτική Συνεταιριστική Οργάνωση ορίζεται κάθε αυτόνομη ένωση προσώπων, η οποία συγκροτείται εθελοντικά και επιδιώκει, με την αμοιβαία βοήθεια των μελών της, την οικονομική, κοινωνική, πολιτιστική ανάπτυξη και προαγωγή τους, μέσω μιας συνιδιόκτητης και δημοκρατικά διοικούμενης επιχείρησης.
Προϋποθέσεις ίδρυσης – Μέλη
Με βάση την ισχύουσα νομοθεσία για την ίδρυση ενός πρωτοβάθμιου Αγροτικού Συνεταιρισμού απαιτούνται τουλάχιστον 10 ιδρυτικά μέλη ενώ το ελάχιστο ύψος συνεταιριστικού κεφαλαίου θα πρέπει να ανέρχεται στις 10.000 €.
Μέλη του αγροτικού συνεταιρισμού μπορεί να γίνουν φυσικά πρόσωπα, που έχουν πλήρη ικανότητα για δικαιοπραξία, απασχολούνται σε οποιονδήποτε κλάδο ή δραστηριότητα της αγροτικής οικονομίας που εξυπηρετείται από τις δραστηριότητες του συνεταιρισμού, πληρούν τους όρους του καταστατικού του και αποδέχονται να χρησιμοποιούν τις υπηρεσίες του. Επίσης, μέλος ΑΣ μπορεί να γίνει και άλλος ΑΣ, ο οποίος θα μπορεί να κατέχει μόνο μία συνεταιρική μερίδα. Το σύνολο των συνεταιρικών μερίδων που μπορεί να κατέχονται από ΑΣ δεν μπορεί να υπερβαίνει το 3% του συνόλου των κατεχομένων από μέλη – φυσικά πρόσωπα συνεταιρικών μερίδων.
Αναγκαιότητα – Οφέλη – Πλεονεκτήματα
Η ελευθερία της συγκρότησης συνεταιρισμού για την επιδίωξη νόμιμων σκοπών θεμελιώνεται στα συντάγματα όλων των φιλελεύθερων και δημοκρατικών πολιτειών (δικαίωμα του «συνεταιρίζεσθαι»).
Καμία ατομική γεωργική επιχείρηση που δραστηριοποιείται στην Ελλάδα δεν μπορεί να ανταγωνιστεί τα ολιγοψώνια που είναι τα σούπερ μάρκετ, ούτε τα ολιγοπώλια που είναι οι εταιρείες εφοδίων. Μοναδική διέξοδος αποτελεί η επιχειρηματική οργάνωση με βάση τους κανόνες της αγοράς και οι κανόνες της αγοράς θέλουν μέγεθος. Μέγεθος που μόνο επιχειρηματικά οργανωμένοι συνεταιρισμοί μπορούν να δώσουν.
Είναι κατανοητό ότι μόνο από την ίδρυση και λειτουργία ενός Αγροτικού Συνεταιρισμού τα μέλη του μπορούν να:
- Εξασφαλίζουν χαμηλότερες τιμές στην προμήθεια των εφοδίων τους – λιπασμάτων, σπόρων, γεωργικών και κτηνοτροφικών φαρμάκων, ζωοτροφών και άλλων (μείωση κόστους παραγωγής).
- Απολαμβάνουν υψηλότερες τιμές στα γεωργικά και κτηνοτροφικά προϊόντα τους και προστιθέμενη αξία από την επεξεργασία και μεταποίηση τους (επίτευξη καλύτερων τιμών πώλησης και διασφάλιση του εισοδήματος τους).
- Επιτυγχάνουν χαμηλότερο επιτόκιο στο δανεισμό των απαραίτητων κεφαλαίων για τη λειτουργία των γεωργικών εκμεταλλεύσεων.
- Γίνονται αποδέκτες διαφόρων εξυπηρετήσεων από εξειδικευμένο προσωπικό με σημαντικότερη την παροχή τεχνικής υποστήριξης και καθοδήγησης στην οργάνωση της παραγωγικής τους διαδικασίας.
Παρεχόμενες Υπηρεσίες
Η εταιρεία μας υποστηρίζει την ίδρυση συλλογικών προσπαθειών για τη διαχείριση αγροτικών προϊόντων. Συγκεκριμένα, αναλαμβάνει τις διαδικασίες ίδρυσης αγροτικών επιχειρήσεων και συνεταιρισμών. Σε συνεργασία με τους ενδιαφερόμενους, παρέχεται πλήρης συμβουλευτική υποστήριξη για τη σύνταξη του καταστατικού και του πρακτικού ίδρυσης του νομικού προσώπου.
Σύμφωνα με τις υποδείξεις και τις επιθυμίες των μελών του προσωρινού Διοικητικού Συμβουλίου (Δ.Σ.) και έπειτα από μια σειρά ενημερωτικών συναντήσεων με όλα τα υποψήφια μέλη, ακολουθούν τα εξής:
Οριστικοποιείται και συντάσσεται το καταστατικό και το πρακτικό ίδρυσης.
- Κοινοποιείται στο δικηγόρο που συνεργάζεται με τους ενδιαφερόμενους, προκειμένου να γίνει ο σχετικός έλεγχος και να κατατεθεί προς έγκριση από το αρμόδιο κατά τόπους Ειρηνοδικείο.
- Εγκρίνεται και καταχωρείται το καταστατικό στο σχετικό μητρώο των Αγροτικών Συνεταιρισμών του Ειρηνοδικείου, ενώ παράλληλα εκδίδεται και η σχετική βεβαίωση. Από τη στιγμή εκείνη και μετά ο συνεταιρισμός υφίσταται και ξεκινά να λειτουργεί.
- Πραγματοποιείται η έναρξη δραστηριοτήτων στην αρμόδια Δ.Ο.Υ. από τον λογιστή του συνεταιρισμού ο οποίος ενημερώνεται σχετικά για τον τρόπο λειτουργίας και τις οικονομικές υποχρεώσεις τήρησης συγκεκριμένων λογαριασμών που προβλέπονται από την ισχύουσα νομοθεσία.
- Συγκαλείται σε χρονικό διάστημα ενός μήνα από την έγκριση του καταστατικού η πρώτη Γενική Συνέλευση των μελών και διενεργούνται οι αρχαιρεσίες για την ανάδειξη των οργάνων διοίκησης και ελέγχου (Διοικητικό & Εποπτικό Συμβούλιο).
- Τέλος ο νέος συνεταιρισμός εγγράφεται για πρώτη φορά, όπως υποχρεούται, στο Εθνικό Μητρώο Αγροτικών Συνεταιριστικών Οργανώσεων του Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης & Τροφίμων ως ενεργός.
Διαχείριση Αγροτικών Επιχειρήσεων και Συνεταιρισμών
Η ουσιαστική απραξία των συνεταιρισμών έχει επιφέρει δραματικές αλλαγές στην κοινωνική και οικονομική ζωή των αγροτών. Οι μικροί αλλά και οι μεσαίοι παραγωγοί έχουν αφεθεί μόνοι και χωρίς καμία υποστήριξη αντιμέτωποι με την σκληρή κρατική γραφειοκρατική αναλγησία και δυσπραγία παράλληλα με τις κερδοσκοπικές συμπεριφορές των μεσαζόντων. Από την άλλη μεριά οι μεγάλοι καλλιεργητές έχουν την οικονομική δύναμη να αντιμετωπίζουν και το κράτος και τους μεσάζοντες, έχοντας δε τάσεις επέκτασης και κυριαρχίας. Η προσωρινή ασφάλεια των ευρωπαϊκών επιδοτήσεων δημιούργησε μια εύθραυστη ευημερία που δεν βασίζεται σε πραγματικά μεγέθη και δυνατότητες.
Στην αγορά των μέσων παραγωγής (μηχανήματα, λιπάσματα, πολλαπλασιαστικό υλικό, ζωοτροφές, φυτοφάρμακα κτλ), που καθορίζουν το τελικό κόστος των παραγομένων προϊόντων, οι συνεταιρισμοί δεν έχουν ουσιαστική παρέμβαση και οι προσφέροντες είναι ελάχιστοι εισαγωγείς ή εγχώριοι περιφερειακοί διακινητές, δυστυχώς λιγοστοί εγχώριοι κατασκευαστές, που ελέγχουν το είδος, την ποιότητα, την τεχνολογία και την τιμή, αποκομίζοντας ένα μεγάλο μέρος από το εισόδημα των αγροτών.
Από την άλλη μεριά οι πολυάριθμοι αγρότες είναι αναγκασμένοι να αγοράζουν τους τύπους και την τεχνολογία που τους προσφέρεται και μάλιστα σε τιμές που δεν μπορούν να επηρεάσουν. Η περίφημη εκμηχάνιση και εκσυγχρονισμός ανταποκρίνεται περισσότερο στα συμφέροντα των προμηθευτών παρά στις πραγματικές ανάγκες των αγροτών.
Αλλά και οι κυρίαρχοι στο κύκλωμα μεσάζοντες που αγοράζουν και διακινούν τα αγροτικά προϊόντα έχουν αποκτήσει τη δυνατότητα ελέγχου στην παραγωγή, τις τιμές, τη διάθεση των αγροτικών προϊόντων καθιστώντας τους αγρότες όλο και πιο εξαρτημένους και ουσιαστικά μετατρέπουν σε «μισθωτούς» τους μικρούς και μεσαίους παραγωγούς χωρίς όμως να χάνουν την ιδιοκτησία τους. Αγρότες και καταναλωτές είναι θύματα της κερδοσκοπικής διάθεσης των μεσαζόντων.
Σκοπιμότητα
Ενώ συμβαίνουν όλα αυτά, οι αγροτικοί συνεταιρισμοί δείχνουν αδύναμοι να παρέμβουν παρότι αποτελούν τη μόνη διέξοδο και λύση του προβλήματος. Θα πρέπει λοιπόν να υιοθετήσουν ένα νέο μοντέλο διοίκησης και λειτουργίας το οποίο θα βασίζεται στις αρχές που ισχύουν για όλες της υγιείς ιδιωτικές επιχειρήσεις, χωρίς όμως να καταστρατηγεί της βασικές αρχές του συνεργατισμού. Αν μια συνεταιριστική οργάνωση δεν λειτουργεί με ιδιωτικοοικονομικά κριτήρια δεν έχει μέλλον.
Συνήθως το βασικό μέλημα κάθε παραγωγού και κάθε διοίκησης ενός συνεταιρισμού είναι πώς θα επιτευχθεί η μεγαλύτερη τιμή πώλησης. Το γεγονός αυτό παρότι αποτελεί βασική παράμετρο στην επιτυχή λειτουργία του συνεταιρισμού ουσιαστικά αποτελεί την μια όψη του νομίσματος. Η τιμή πώλησης για κάθε αγροτικό προϊόν ακόμα και στην καλύτερη από πλευράς εμπορικής συγκυρίας χρονιά, δεν μπορεί να υπερβεί ένα συγκεκριμένο όριο. Άρα λοιπόν, μήπως θα έπρεπε οι συνεταιριστικές οργανώσεις μέσα από την ορθή λειτουργία τους να προβούν σε διάφορες καίριες παρεμβάσεις και ενέργειες για τη μείωση του κόστους παραγωγής προκειμένου να αυξηθεί το κέρδος για τα μέλη τους; Η απάντηση είναι προφανέστατα καταφατική, αλλά για να έχει πιθανότητες το συγκεκριμένο εγχείρημα θα πρέπει να γίνει μεθοδευμένα και με εξειδικευμένους συνεργάτες.
Παρεχόμενες Υπηρεσίες
Για την επιτυχή λειτουργία κάθε συλλογικής προσπάθειας λοιπόν απαραίτητη είναι η σωστή διαχείριση και η προσαρμογή της στην ισχύουσα νομοθεσία. Η εταιρείας μας, παρέχει ολοκληρωμένη συμβουλευτική υποστήριξη με σκοπό την ορθή λειτουργία του νομικού προσώπου, την κατάλληλη στελέχωση του, τη μείωση του κόστους παραγωγής και την εξεύρεση αγορών για τη διασφάλιση του εισοδήματος των μελών. Αναλυτικά οι υπηρεσίες μας επικεντρώνονται στους εξής τομείς:
- Οργάνωση των συνεταιρισμών με φιλοσοφία ιδιωτικής εταιρείας για να μπορεί αν λειτουργεί με ιδιωτικοοικονομικά κριτήρια. Να υπάρχει η ατομική συνεταιριστική ευθύνη του κάθε αγρότη-μετόχου μέλους του συνεταιρισμού με συμμετοχή στα κέρδη και στις ζημίες.
- Μέριμνα για δημιουργία του αναγκαίου αποθεματικού. Το αποθεματικό αυτό θα μπορεί να χρησιμοποιείται για αναπτυξιακές επενδυτικές δράσεις του συνεταιρισμού αλλά και για την ενίσχυση του εισοδήματος των μελών του σε διαφόρους περιόδους κρίσης.
- Καθιέρωση διαδικασιών ορθής και δημοκρατικής λειτουργίας για τη χάραξη της πολιτικής κάθε συνεταιρισμού, τη λήψη αποφάσεων και τη σύγκλιση των γενικών συνελεύσεων. Επίσης θα πρέπει να υποβάλλεται έγκυρος ετήσιος ισολογισμός, έκθεση απολογισμού και οικονομικού ελέγχου μια φορά το χρόνο που θα κοινοποιούνται σε όλα τα μέλη και θα δημεύονται σε εφημερίδες.
- Διενέργεια έρευνας αγοράς και στρατηγικών μελετών ανάπτυξης της αγροτικής οικονομίας σε περιφερειακό και τοπικό επίπεδο.
- Οργάνωση τμήματος αγοράς εφοδίων και μηχανημάτων σε επίπεδο χονδρεμπορίας, ώστε ο συνεταιρισμός να μπορεί να ασκεί κάποια πολιτική στη αγορά αυτή και κατά συνέπεια καλύτερες τιμές και μείωση του κόστους παραγωγής.
- Παρέμβαση στην εμπορία των προϊόντων που παράγουν τα μέλη του συνεταιρισμού, με τη εξεύρεση υποψήφιων νέων αγοραστών, τη δημιουργία συνεργασιών (π.χ. δίκτυα διανομής) μεταξύ των αγροτικών συνεταιρισμών ή ακόμα καλύτερα με τη δημιουργία πρατηρίων πώλησης και δημοπρατηρίων.
- Αξιολόγηση των αναγκών σε υποδομές και εξοπλισμό προκειμένου να επιλεγεί το κατάλληλο πρόγραμμα χρηματοδότησης (Επιχειρησιακό Πρόγραμμα Ο.Π., Αναπτυξιακός Νόμος, πρόγραμμα μεταποίησης κ.λ.π.) για την καλύτερη διαχείριση και τη δημιουργία μεταποιητικών μονάδων των προϊόντων τους.
Η διαχείριση αγροτικών επιχειρήσεων και συνεταιρισμών αφορά κάθε νομική μορφή του πρωτογενούς τομέα (Α.Ε., Ο.Ε., Ε.Ε., Ε.Π.Ε., Ι.Κ.Ε.) που δραστηριοποιείται με αντικείμενο την παραγωγή, διαχείριση και εμπορία αγροτικών προϊόντων.