Το Μέτρο 10 – Γεωργοπεριβαλλοντικά και κλιματικά μέτρα και ειδικότερα το Υπομέτρο 10.1 Ενισχύσεις σε γεωργό-περιβαλλοντικο-κλιματικές δράσεις περιλαμβάνει δράσεις πενταετούς δέσμευσης με δυνατότητα ετήσιας παράτασης
Ειδικότερα οι δράσεις είναι:
- Προστασία της Άγριας Ορνιθοπανίδας
- Προστασία παραδοσιακού Ελαιώνα Άμφισσας
- Διατήρηση αμπελοκομικής πρακτικής στον αμπελώνα Ν. Θήρας
- Μείωση της ρύπανσης νερού από γεωργική δραστηριότητα
- Περιβαλλοντική αναβάθμιση υποβαθμισμένων βοσκοτόπων
- Διαχείριση φυτικών υπολειμμάτων των κλαδεμάτων στην ελαιοκαλλιέργεια
- Εναλλακτική καταπολέμηση ζιζανίων στους ορυζώνες
- Εφαρμογή της μεθόδου σεξουαλικής σύγχυσης των μικρολεπιδόπτερων (ΚΟΜΦΟΥΖΙΟ)
- Διατήρηση απειλούμενων αυτόχθονων φυλών αγροτικών ζώων
- Προστασία τοπικών αβελτίωτων πληθυσμών – ποικιλιών που κινδυνεύουν από γενετική διάβρωση
Το ελάχιστο μέγεθος των υπό ένταξη αγροτεμαχίων των δράσεων του υπομέτρου 10.1 ανέρχεται σε 0,05 Ha.
Μείωση της ρύπανσης νερού από γεωργικές δραστηριότητες
Παρότι τα τελευταία χρόνια παρατηρείται μια γενική μείωση της ποσότητας των λιπασμάτων, εν μέρει λόγω της εφαρμογής του μέτρου «μείωση της νιτρορύπανσης γεωργικής προέλευσης», είναι γεγονός ότι σε ορισμένες περιοχές της χώρας παρατηρείται αύξηση στις τιμές των νιτρικών στα επιφανειακά και τα υπόγεια ύδατα. Η σημαντική αύξηση των εκτάσεων που χαρακτηρίζονται ως «περιοχές ευπρόσβλητες από τη νιτρορύπανση» και αποτελούν πλέον περιοχές εφαρμογής της δράσης «Μείωση της ρύπανσης νερού από γεωργική δραστηριότητα» καθώς και η επέκταση του πεδίου εφαρμογής της δράσης σε σημαντικούς υγροτόπους της χώρας, αναμένεται να επιφέρει μείωση της ρύπανσης τόσο από νιτρικά ιόντα όσο και από άλλες ρυπογόνες εισροές (φωσφορικά ιόντα, φυτοπροστατευτικά προϊόντα) στις «νέες» περιοχές εφαρμογής. Επιπλέον η υλοποίηση της δράσης στις «παλιές» ευπρόσβλητες από τη νιτρορύπανση περιοχές, θα σταθεροποιήσει σε χαμηλά επίπεδα ή θα μειώσει περαιτέρω τις ρυπογόνες εισροές στους υδατικούς αποδέκτες των περιοχών αυτών. Συνολικά η εφαρμογή της δράσης αναμένεται να έχει ως αποτέλεσμα την άμεση μείωση της ρύπανσης του νερού από τη γεωργική δραστηριότητα και την ταχύτερη απορρύπανση των υπόγειων και επιφανειακών νερών. Επιπλέον, αναμένεται μείωση της χρήσης νερού για γεωργική δραστηριότητα, αντίστοιχη με το μέγεθος των εκτάσεων στις οποίες θα εφαρμοστούν οι δεσμεύσεις της αγρανάπαυσης και της αμειψισποράς.
Η δράση θα εφαρμοστεί στο μεγαλύτερο μέρος των εντατικά καλλιεργούμενων εκτάσεων της χώρας με τη μεγιστοποίηση του περιβαλλοντικού αποτελέσματος.
Οι δεσμεύσεις που αναλαμβάνονται στο πλαίσιο της δράσης είναι πενταετούς διάρκειας και εφαρμόζονται σε καθορισμένα αγροτεμάχια καθόλη τη διάρκεια της πενταετίας.
Οι δεσμεύσεις που δύνανται να εφαρμοστούν στο πλαίσιο της δράσης είναι οι παρακάτω:
- Α. Αγρανάπαυση γεωργικής έκτασης που αντιστοιχεί τουλάχιστον στο 30% της αρδευόμενης έκτασης.
- Β. Ξηρική αμειψισπορά που εφαρμόζεται τουλάχιστον στο 30% της αρδευόμενης έκτασης.
- Γ. Χλωρά λίπανση με φυτά εδαφοκάλυψης στις δενδροκαλλιέργειες που αντιστοιχεί τουλάχιστον στο 20% της αρδευόμενης έκτασης.
- Δ. Παρυδάτια ζώνη ανάσχεσης πλάτους τουλάχιστον πέντε (5) μέτρων, κατά μέσο όρο, σε αρδευόμενα αγροτεμάχια που εφάπτονται με επιφανειακά ύδατα (ποτάμια, υδατορέματα, λίμνες κ.α.).
Οι ενισχύσεις αποζημιώνουν τους δικαιούχους για το διαφυγόν εισόδημα ως αποτέλεσμα των δεσμεύσεων που αναλήφθησαν.
Δικαιούχοι
Φυσικά και νομικά πρόσωπα ή ομάδες φυσικών ή νομικών προσώπων οι οποίοι είναι κάτοχοι γεωργικής γης και εγγεγραμμένοι στο Μητρώο Αγροτών και Αγροτικών Εκμεταλλεύσεων.
Οι ενισχύσεις χορηγούνται ετησίως για να αποζημιώνουν τους δικαιούχους:
- Για το διαφυγόν εισόδημα ως αποτέλεσμα των δεσμεύσεων που αναλήφθησαν,
- Για το πρόσθετο κόστος που συνίσταται στο κόστος της χλωράς λίπανσης και στις εργαστηριακές αναλύσεις Χλωρά λίπανση με φυτά εδαφοκάλυψης στις δενδροκαλλιέργειες και στο κόστος των φυτών εδαφοκάλυψης για τα υπό αγρανάπαυση αγροτεμάχια με κλίση μεγαλύτερη του 8% για τους δικαιούχους της δέσμευσης «Αγρανάπαυση γεωργικής έκτασης που αντιστοιχεί τουλάχιστον στο 30% της αρδευόμενης έκτασης»
- Για το κόστος συναλλαγής που συνίσταται στην κατάρτιση του «Σχεδίου Διαχείρισης Εισροών» για τους δικαιούχους που αναλαμβάνουν τη δέσμευση «Χλωρά λίπανση με φυτά εδαφοκάλυψης στις δενδροκαλλιέργειες».
Όροι επιλεξιμότητας
Τα αγροτεμάχια της εκμετάλλευσης που θα ενταχθεί στο πρόγραμμα, πρέπει να πληρούν τις ακόλουθες προϋποθέσεις:
- Να είναι δηλωμένα στην πλέον πρόσφατη ΕΑΕ του ενδιαφερόμενου ως αρδευόμενα. Όσον αφορά τη δέσμευση «Χλωρά λίπανση με φυτά εδαφοκάλυψης στις δενδροκαλλιέργειες» τα προς ένταξη αγροτεμάχια με επιλέξιμη για τη δέσμευση καλλιέργεια (δενδρώνες).
- Τα προς ένταξη αγροτεμάχια βρίσκονται εντός της περιοχής παρέμβασης της αντίστοιχης δέσμευσης.
- Να κατέχονται νόμιμα καθ΄ όλη την περίοδο της δέσμευσης.
Όσον αφορά τη δέσμευση «Χλωρά λίπανση με φυτά εδαφοκάλυψης στις δενδροκαλλιέργειες», για την ομάδα καλλιέργειας «Ελιά» η ελάχιστη πυκνότητα φύτευσης των υπό ένταξη ελαιοτεμαχίων ανέρχεται σε 80 ελαιόδεντρα/Ha προκειμένου να εξασφαλίζεται ότι πρόκειται για συστηματικό ελαιώνα.
